You are currently viewing wskazówki przed wyborem szkoły ponadpodstawowej

wskazówki przed wyborem szkoły ponadpodstawowej

Patrz tam, gdzie nikt nie patrzy

Zachęcałam Cię do tego w liście i zachęcam w tym miejscu: spróbuj odnaleźć w problemie okazję. Problem może być okazją: stwarzać szansę na coś, co mogłoby nie wydarzyć się w innych okolicznościach. To trudne zadanie – nawet dla dorosłego. Być może już parę miesięcy temu wybór szkoły był Ciebie problemem. W obecnej sytuacji ten problem mógł urosnąć do jeszcze większych rozmiarów. To jednak nie powód, abyś zrezygnował ze stawienia mu czoła. Nietypowe okoliczności mogą być dla Ciebie okazją, aby w jeszcze większym stopniu rozwinąć kilka kluczowych umiejętności.

Umiejętności te przydadzą Ci się nie tylko na rynku pracy, ale w całym dorosłym życiu. Nadrzędną z nich jest umiejętność radzenia sobie ze zmianą. Aktualna sytuacja sprawiła, że zmiana uzyskała dodatkowe znaczenie. To już nie tylko ciągła ewolucja trendów na rynku pracy, zawodów czy oczekiwań pracodawców, ale też niepewność jutra i własnego bezpieczeństwa. To sprawia, że masz okazję jeszcze mocniej rozwinąć umiejętności: elastycznego dopasowywania się do różnych sytuacji, radzenia sobie ze stresem, planowania czy zarządzania czasem (kilka podpowiedzi na ten temat znajdziesz w dalszej części). Masz też okazję rozwinąć proaktywność – czyli postawę, która oznacza, że bierzesz sprawy (w tym przypadku wybór szkoły) w swoje ręce.

Wybierz akceptację (zamiast negacji)

Wyobraź sobie swoją przyszłość. Za rok czy dwa. Gdzie jesteś? W jakiej szkole? Czego się uczysz? Większość ósmoklasistów jeszcze przed epidemią miała trudność z odpowiedzią na to pytanie. Okoliczności, w jakich wszyscy teraz żyjemy sprawiają, że nawet bliższa przyszłość stoi pod znakiem zapytania. Nie masz na nią wpływu. Możesz ją zaakceptować albo zanegować. Jeśli zanegujesz to, na co nie masz wpływu – przeżyjesz jeszcze większy stres. Będziesz bardziej się denerwować, smucić, a nawet odczuwać większą niechęć do wyboru szkoły. Być może zostawisz ten wybór losowi. To nie jest korzystne rozwiązanie, prawda?

Skup się na tym, na co masz wpływ

Pamiętaj, że nawet w aktualnej sytuacji masz wpływ na wiele spraw. Nie masz wpływu na rozwój epidemii i na to, czy we wrześniu nadal będziesz uczyć się zdalnie. Masz jednak wpływ na wybór szkoły. Masz wpływ na to, jak zareagujesz na wszystko, co dzieje się wokół Ciebie. Czy będzie to złość, bunt, sprzeciw? Czy też spróbujesz oswoić się z sytuacją i zrobić tyle, ile możesz? Tym bardziej, że chodzi o Twoją dalszą naukę. W nowej szkole. W nowym towarzystwie. Zabrzmi to może bardzo poważnie, ale to fakt: chodzi o nowy etap w Twoim życiu. Masz na niego wpływ.

Efektywnie zorganizuj swój czas

Umiejętność zarządzania czasem jest jedną z najbardziej przydatnych umiejętności w całym życiu. Masz teraz okazję rozwinąć ją jeszcze bardziej. Na początku ustal, jakich informacji Ci brakuje? O sobie, o zawodach, o szkołach czy o rekrutacji? Zajrzyj w tym celu do Przewodnika dla ucznia klasy ósmej. Czasu na wybór szkoły jest coraz mniej – zatem ogromne znaczenie ma teraz to, jak go sobie zorganizujesz.

Zapomnij o multitaskingu

Być może jesteś mistrzem w jednoczesnym odrabianiu zadań i odpisywaniu na SMS-y. A może w tym czasie potrafisz także sprawdzić Instagram czy FB. Różne badania pokazały, że kiedy wykonujemy kilka zadań w tym samym czasie (jest to multitasking – czyli wielozadaniowość), to żadne z nich nie jest wykonywane naprawdę efektywnie. Wyjątkiem są zadania, które nie wymagają koncentracji uwagi (np. sprzątasz swój pokój i słuchasz muzyki czy audiobooka).

Nawet jeśli wydaje Ci się, że potrafisz robić wiele rzeczy jednocześnie – to w istocie potrafisz przełączać się pomiędzy nimi. Cierpi na tym jakość realizacji tych zadań: wykonujesz je, ale poniżej swoich możliwości. Tym samym mniej zapamiętujesz i w ograniczonym stopniu korzystasz potem ze swojej pracy. A przecież poświęciłeś na nią swój czas. Pamiętaj o tym, kiedy będziesz wykonywał zadanie związane z wyborem szkoły.

Podsumowanie

Henry Ford, amerykański inżynier i założyciel fabryki samochodów Ford Motor Company już prawie 200 lat temu stwierdził: jeśli sądzisz, że dasz radę coś zrobić lub sądzisz, że nie dasz rady – to w obu przypadkach masz rację. Może wyda Ci się to dziwne, ale to co myślisz: o sobie, o innych czy o obecnej sytuacji – wpływa na to, co Cię spotyka. Jeśli uważasz, że nie poradzisz sobie z wyborem szkoły, bo obecne okoliczności temu nie sprzyjają i w ubiegłym roku progi punktowe podskoczyły prawie w każdej szkole – to stworzysz scenariusz, który tylko to potwierdzi.

Ford miał na myśli wszystko, na co mamy wpływ. Nie masz wpływu na liczbę kandydatów do Twojej wymarzonej szkoły. Nie masz wpływu na progi punktowe, które będą obowiązywać w tym roku. Masz jednak wpływ na to, jak przygotujesz się do wyboru szkoły: ile czasu na niego przeznaczysz, jak dokładnie go przemyślisz. Wracając do angielskiego powiedzenia z samego początku: masz wpływ na to, jak zareagujesz: nie tylko na wszelkie przeciwności, ale też na wybór, który jest przed Tobą.

Elżbieta Swat-Padrok
doradca zawodowy, psycholog